Εισαγωγή : O Τεχνικός ασφάλειας είναι το θεσμικό όργανο που έχει προβλεφθεί από την νομοθεσία, για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας σε μια επιχείρηση. Οι αρμοδιότητές του είναι συμβουλευτικές και παρέχει υποδείξεις και συμβουλές στον εργοδότη της επιχείρησης σχετικά με την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων σε αυτή και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Σχετική Νομοθεσία : Άρθρα 14 & 15 του Ν.3850/2010 Ποιές επιχειρήσεις ΥΠΟΧΡΕΟΥΝΤΑΙ να απασχολούν Τεχνικό ασφάλειας : Όλες οι επιχειρήσεις, εφόσον απασχολούν έστω και (1) έναν εργαζόμενο, πρέπει να απασχολούν Τεχνικό ασφάλειας. Σχετική Νομοθεσία : Άρθρο 4 παράγραφοι 1 & 2 του Π.Δ.17/1996 Απασχόληση Τεχνικού ασφάλειας : Ο Τεχνικός ασφάλειας, (αναλόγως με την ειδικότητά του), μπορεί να απασχοληθεί σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως του αριθμού εργαζομένων της, στο πλαίσιο της επίβλεψης των συνθηκών εργασίας. Καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας μπορεί να ασκήσει και ο ίδιος ο εργοδότης στην επιχείρησή του, όταν αυτή ανήκει στις Β’ και Γ’ κατηγορίες επικινδυνότητας υπό κατάλληλες προϋποθέσεις, (αριθμός εργαζομένων επιχείρησης, προσόντα εργοδότη, επιμόρφωση κλπ). Σχετική Νομοθεσία : Άρθρα 8-15 του Ν.3850/2010 και Άρθρο 125 του Ν.4052/2012 Διαδικασία αναγγελίας Τεχνικού ασφάλειας : Η αναγγελία πραγματοποιείται μόνο ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας της Επιθεώρησης Εργασίας. κάνοντας χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Εξαίρεση της υποχρέωσης ηλεκτρονικής αναγγελίας υφίσταται μόνο για όσους εργοδότες δεν έχουν την υποχρέωση εγγραφής στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, (Οικοδομοτεχνικά έργα), και στις περιπτώσεις που καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας ασκεί ο ίδιος ο Εργοδότης. Προσόντα - Προϋπηρεσία Τεχνικού ασφάλειας : Καθήκοντα του Τεχνικού ασφάλειας μπορούν να ασκήσουν ανάλογα με το είδος της επιχείρησης και τον αριθμό των εργαζομένων σε αυτή πρόσωπα που κατέχουν : • Πτυχίο πολυτεχνείου ή πολυτεχνικής σχολής Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) του εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμενο σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την παραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλματος, που χορηγείται από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ). • Πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμενο σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την παραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλματος, όταν αυτή προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία. • Πτυχίο Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (ΤΕΙ) ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού ή πτυχίο των πρώην σχολών υπομηχανικών και των Κέντρων Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕΕ). • Απολυτήριο τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής σχολής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής του εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού ή άδεια άσκησης επαγγέλματος εμπειροτέχνη. Επιπλέον ο Τεχνικός ασφάλειας πρέπει να διαθέτει προϋπηρεσία, που υπολογίζεται από την απόκτηση απολυτηρίου ή πτυχίου ως εξής : • τουλάχιστον διετή προϋπηρεσία για τους κατόχους πτυχίου πολυτεχνείου ή πολυτεχνικής ή πανεπιστημιακής σχολής η οποία δύναται να μειωθεί κατά ένα έτος σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών. • τουλάχιστον πενταετή προϋπηρεσία για τους κατόχους πτυχίου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος ή υπομηχανικών και των Κέντρων Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης η οποία δύναται να μειωθεί κατά τρία έτη σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών. • τουλάχιστον οκταετή προϋπηρεσία για τους κατόχους απολυτήριου τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής σχολής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματική ς ή άδειας άσκησης επαγγέλματος εμπειροτέχνη η οποία δύναται να μειωθεί κατά τρία έτη σε όσους έχουν παρακολουθήσει πιστοποιημένα προγράμματα επιμόρφωσης για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων διάρκειας τουλάχιστον 100 ωρών. Τα προγράμματα αυτά επιμόρφωσης σε θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων εκτελούνται από τα αρμόδια Υπουργεία ή εκπαιδευτικούς ή άλλους δημόσιους οργανισμούς ή από εξειδικευμένα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) πιστοποιημένα για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων και η ειδικότητα του Τεχνικού ασφάλειας, καθορίζονται από την κατάταξη σε κατηγορία ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησης και τον αριθμό των εργαζομένων. Στον πίνακα του άρθρου 10 του Κώδικα Νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Ν.3850/2010 (ΦΕΚ 84/Α΄) οι επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες των οποίων οι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας σημειώνονται με κωδικό αριθμό με βάση τη στατιστική ταξινόμηση, από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος κατατάσσονται σε κατηγορίες (κατηγορία Α, Β ή Γ). Οι εργοδότες των επιχειρήσεων υποχρεούνται να αναθέσουν καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας σε άτομα με ειδικότητα από εκείνες που ορίζονται στον πίνακα του άρθρου 13 του Κώδικα Νόμων στον οποίον αναφέρονται οι κλάδοι της οικονομικής δραστηριότητας και οι επιτρεπόμενες ειδικότητες Τεχνικών ασφάλειας. Στο άρθρο 12 του Κώδικα Νόμων αναφέρεται το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων Τεχνικού ασφάλειας σύμφωνα με την κατάταξη της επιχείρησης σε κατηγορία και αναλόγως του αριθμού των εργαζομένων που απασχολεί. Οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν να αναλάβουν καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας στις επιχειρήσεις τους : Οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν να αναλάβουν καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας σε επιχειρήσεις όταν αυτές ανήκουν στη Β΄ και Γ΄ κατηγορία, αναλόγως του αριθμού εργαζομένων που απασχολούν και υπό την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης. • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στη Γ' κατηγορία και απασχολούν μέχρι και 49 άτομα με την προϋπόθεση της κατάλληλης επιμόρφωσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τουλάχιστον 10 ωρών. • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες Β' ή Γ' και απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζόμενους, εάν ο εργοδότης είναι πτυχιούχος (ΑΕΙ) ή (ΤΕΙ) και έχει μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β' και απασχολούν λιγότερους από 20 εργαζόμενους, εάν ο εργοδότης είναι πτυχιούχος (ΑΕΙ) ή (ΤΕΙ) και έχει μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που δεν προβλέπεται όμως για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τουλάχιστον 35 ωρών. • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β' και απασχολούν μέχρι και 6 εργαζόμενους, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τουλάχιστον 35 ωρών και εφόσον ο εργοδότης είναι πτυχιούχος τεχνικής ειδικότητας Τεχνικού Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου ή Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής και το αντικείμενο των σπουδών του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του. • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β' και απασχολούν μέχρι και 3 εργαζόμενους με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τουλάχιστον 35 ωρών και εφόσον ο εργοδότης έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειας του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικονομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας. • Αυτοαπασχολούμενοι εργοδότες που δεν απασχολούν προσωπικό, εφόσον έχουν τα υπόλοιπα προβλεπόμενα προσόντα, έχουν το δικαίωμα επιμόρφωσης, αλλά δεν έχουν καμία υποχρέωση παρακολούθησης ενός τέτοιου προγράμματος. • Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες Β’ ή Γ’ και απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζόμενους, μπορεί και εργαζόμενος , να ασκήσει τα καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τουλάχιστον 35 ωρών. Ο εργαζόμενος θα πρέπει να είναι πλήρους απασχόλησης, να κατέχει απολυτήριο τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής επαγγελματικής σχολής ή άδεια ασκήσεως επαγγέλματος εμπειροτέχνη και οκτώ (8) χρόνια τουλάχιστον από την απόκτηση του τίτλου σπουδών ή της άδειας. Σχετική Νομοθεσία : Άρθρα 10, 11, 12, 13, 21 και 22 του Ν.3850/2010 & Εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών υποθέσεων, με αριθμό πρωτοκόλλου 612/03.01.2023 Χρόνος απασχόλησης Τεχνικού ασφάλειας : Ο ελάχιστος ετήσιος χρόνος απασχόλησης του Τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση αλλά και στα παραρτήματα αυτής, (εφόσον διαθέτει), καθορίζεται από το είδος της επιχείρησης, και το πλήθος των εργαζόμενων ανά κατηγορία επικινδυνότητας της επιχείρησης. Σχετική Νομοθεσία : Άρθρο 21 του Ν.3850/2010 Αρμοδιότητες - Καθήκοντα Τεχνικού ασφάλειας : Ο Τεχνικός ασφάλειας αποτελεί το βασικό συμβουλευτικό όργανο του εργοδότη, σε θέματα σχετικά με την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Το έργο του για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας διέπεται από συγκεκριμένα καθήκοντα, συμβουλευτικές αρμοδιότητες και υποχρεώσεις, οι οποίες καθορίζονται αναλυτικά στις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας. Στο πλαίσιο της επίβλεψης και της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας : • Ο Τεχνικός ασφάλειας επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας από πλευράς υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και αναφέρει στον εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη των μέτρων υγείας και ασφάλειας. Όταν αντιλαμβάνεται οποιαδήποτε παράλειψη προτείνει μέτρα αντιμετώπισής της και επιβλέπει την εφαρμογή των μέτρων που πρότεινε. • Ο Τεχνικός ασφάλειας οφείλει να επιβλέπει την ορθή χρήση των ατομικών μέσων προστασίας. • Έχει υποχρέωση να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών του και να προτείνει μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων ατυχημάτων τα οποία καταχωρεί στο ειδικό βιβλίο υποδείξεων Τεχνικού ασφάλειας που τηρεί η επιχείρηση. • Ο Τεχνικός ασφάλειας ασκεί εποπτικό ρόλο κατά την εκτέλεση ασκήσεων πυρασφάλειας και συναγερμού που πραγματοποιούνται στην επιχείρηση για τη διαπίστωση ετοιμότητας προς αντιμετώπιση ατυχημάτων. • Ενημερώνει και καθοδηγεί τους εργαζόμενους για την αποτροπή του επαγγελματικού κινδύνου που συνεπάγεται η εργασία τους και μεριμνά ώστε να τηρούν τους κανόνες υγείας και ασφαλείας στην επιχείρηση. • Ο Τεχνικός ασφάλειας συμμετέχει στην κατάρτιση και την εφαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέματα υγείας και ασφάλειας. • Ο Τεχνικός ασφάλειας υποχρεούται να συνεργάζεται με τον Ιατρό Εργασίας, (εάν υπάρχει), πραγματοποιώντας κοινούς ελέγχους των χώρων εργασίας. • Ο Τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση να τηρεί το επιχειρησιακό απόρρητο. Σχετική Νομοθεσία : Άρθρα 14, 15 και 20 του Ν.3850/2010 Φαρμακείο επιχειρήσεων : Σχετική Νομοθεσία : Υπουργική απόφαση 32205/Δ10.96/2013